Erfgoedplan voor Haspengouwse hoogstamboomgaarden

De karakteristieke Haspengouwse hoogstamboomgaarden zullen beschermd en opgewaardeerd worden. Vlaams minister-president Geert Bourgeois, de Haspengouwse gemeenten en het agentschap Onroerend Erfgoed hebben hiervoor een onroerenderfgoedrichtplan gemaakt.

Hoogstamboomgaarden maken al sinds de middeleeuwen deel uit van het Haspengouwse landschap. De vele boomgaardengordels rondom de dorpskernen groeiden uit tot een uniek uithangbord voor onze streek. Maar door omschakeling naar de economisch rendabelere laagstamteelt, verloren de hoogstamboomgaarden hun economisch nut en zijn ze inmiddels grotendeels verdwenen.

Erfgoedrichtplan

De Vlaamse overheid wil de overgebleven hoogstamboomgaarden daarom beschermen. Hiervoor maakten minister-president Geert Bourgeois, de Haspengouwse gemeenten en het agentschap Onroerend Erfgoed een onroerenderfgoedrichtplan, gericht op het behoud van de boomgaarden en hun ontwikkeling voor de toekomst.  

Truiens schepen van onroerend Erfgoed Jelle Engelbosch (N-VA) reageert verheugd op het plan: “Het behoud van dit karakteristieke landschap is essentieel maar enkel mogelijk voor onze landelijke streek mits voldoende ondersteuning vanuit Vlaanderen. Het erfgoedrichtplan is een belangrijke stimulans en we kijken uit naar de financiële middelen die hier hopelijk uit zullen voortvloeien, zodat we ook in de toekomst de nodige acties kunnen realiseren met de verschillende gemeenten en actoren.”

Opwaardering en beheer

Doel van het erfgoedrichtplan is om onder andere de bestaande hoogstamboomgaarden in Haspengouw op dynamische wijze in stand te houden; nieuwe locaties te zoeken waar deze boomgaarden een plaats kunnen krijgen; en de boomgaarden op gepaste wijze te beheren met aandacht voor zowel positieve als negatieve effecten op de professionele (laagstam)teelt.

Het beschermen van de hoogstamboomgaarden is belangrijk vermits zij een brede waaier aan maatschappelijke functies vervullen. Zij dienen als genendatabank van oude fruitrassen; als leef-, voedsel- en verspreidingsgebied voor andere organismen; en als decor voor toerisme en recreatie. “De hoogstamboomgaarden  zorgen niet alleen voor een aangename leefomgeving, maar zijn ook bepalend voor de identiteit van onze streek”, aldus Engelbosch.